Fotografie als vierde wand

door Bert Danckaert

Fotomuseum Provincie Antwerpen gaat de zomer in met een overzicht van actuele Britse fotografie. ‘Theatres of the Real’ brengt werk van acht fotografen samen die - zoals de titel doet vermoeden – het spanningsveld onderzoeken tussen theatraliteit en document. In de galerie op de benedenverdieping toont Nick Hannes ‘Red Journey’, een kleurrijk relaas van een jaar reizen door 15 voormalige Sovjetrepublieken. De centrale vraag die deze expo’s lijken op te roepen, is de wankele werkbaarheid van het onderscheid tussen geënsceneerde en gevonden fotografie.

(...)

In de galerie op de benedenverdieping van het museum loopt ‘Red Journey’ van de jonge Antwerpse fotograaf Nick Hannes (1974). In deze klassieke reportagefotografie is er van enscenering geen sprake en toch zijn Hannes beelden minstens even theatraal als de Britse fotografie op de tweede verdieping. Hannes reisde in 2007 en 2008 een jaar lang door de voormalige Sovjetrepublieken. Het is al van 1991 geleden dat het communistische bolwerk uit elkaar viel in 15 onafhankelijke staten. Aanvankelijk was er veel hoop maar al snel werd duidelijk dat de vrije markt zijn prijs had. Het contrast tussen extreme rijkdom en bittere armoede is groot in de voormalige Sovjet-Unie. Nick Hannes ging op zoek naar sporen van het verleden die hij afweegt tegen het nu. Hier en daar duikt nog een beeld van Lenin op in het straatbeeld, de gebouwen zijn nog steeds grauw en afgeleefd. Daartussen leven en bewegen mensen, sommigen zijn te jong om een herinnering te hebben aan de communistische periode. Hannes werk leest als een roadmovie, zijn aanstekelijke nieuwsgierigheid straalt van de beelden. Net zoals Carl De Keyzer dat zo meesterlijk kan, bouwt Hannes theatrale composities op die een wereld tonen die tegelijk wel en niet bestaat. Op een van de foto’s zien we een jonge blonde vrouw die verleidelijk in de camera kijkt. Onder een jeans minirokje prijken haar lange benen. Een strak wit T-shirtje verhult amper haar welvende boezem. Op het T-shirt staat in grote letters ‘Jesus died for you’. Voor wat hoort wat. Het lijden van Christus als metafoor voor een ontspoorde samenleving. Nick Hannes plukt hieruit een bonte verzameling van kleurrijke impressies van het leven zoals het is, van mensen die overleven in het toevallige tijdvak waarin ze zijn terecht gekomen.

(Uit: hART, 2009)