De wrange realiteit van de kern van onze beschaving

door Ludo Bekkers

Hoe verging het die landen die de kern van onze beschaving in zich dragen maar daar bijna geen weet meer schijnen van te hebben? Fotograaf Nick Hannes ging op zoek naar het antwoord.

Na een grootschalig project over de voormalige Sovjet-Unie (2009) heeft freelancefotograaf Nick Hannes (1974) nu gekozen voor de gebieden die zich baden binnen de getijden van de Zee van het Midden, de Middellandse. Het zijn die landen die de kern van onze beschaving in zich dragen maar daar bijna geen weet meer schijnen van te hebben. Griekenland, Malta, Egypte, Spanje, Frankrijk, Italië, Turkije, Marokko,Tunesië, Monte Carlo, Libanon, Kroatië, Palestina. Vier jaar lang heeft de fotograaf aan deze uitgebreide reeks gewerkt, reizend met zijn camper en vaak met vrouw en kinderen.

Nick Hannes behoort tot een jongere generatie dan die van Carl De Keyzer, Stephan Vanfleteren, Dirk Braeckman, Filip Claus en Harry Gruyaert. Enkelen van hen zijn om den brode soms fotojournalisten maar ze behoren tot een elite van documentairefotografen die zich in een onderwerp durven vastbijten en daar dan op hun persoonlijke manier een kijk op geven. Ze zijn voorgegaan aan hun studenten of anderen die voor deze tak van de fotojournalistiek kozen.

Onder meer Nick Hannes, geen fotojournalist, geen beeldenjager maar iemand die zowel documenteert als interpreteert. Dat wil zeggen dat hij een plan heeft en in die optie plaatsen bezoekt die in dat plan passen. Ieder land dat hij bezocht, heeft zijn geschiedenis en zijn problemen maar vaak aan de rand ervan wordt het leven verder gezet. De fotograaf heeft daar oog voor maar hij ziet ook, met een haast speelse blik, hoe cynisch mensen soms situaties negeren en leven alsof er niets aan de hand was. De problemen zijn er voor de anderen. Maar die zijn natuurlijk niet opgelost en dat ziet de fotograaf in dit geval ook want er zijn genoeg beelden die wrange realiteit tonen.

Hannes' foto's zijn niet vrijblijvend want achter iedere opname schuilt een kritische blik, een druppel zout uit de zee. Er is altijd wel enige discrepantie tussen wat je ziet en wat je vermoed. En dat tilt zijn werk uit boven het gewone documentaire. Bovendien is het prachtige fotografie met zorg voor de beeldschikking, de lichtinval en de aandacht voor het detail. Dat laatste is onbetwistbaar een van de grote kwaliteiten die hem sieren. Hij zoekt niet naar sensatie maar de realiteit overstijgt bij hem vaak de verbeelding.

Projecten uitdenken is één zaak, ze realiseren een andere. Het resultaat kan teleurstellen maar dat is in dit geval geenszins het geval. Deze fotoreeks is meer dan geslaagd en bewijst dat de fotograaf zowel nadacht over zijn onderwerp als er de juiste vorm aan wist te geven.

(Knack, 02/12/14)